به نام خدا. سلام. در عصر جاهلیت، بودند دسته‌ای عرب که می‌گفتند بهشتی که در آن جنگ و غارت نباشد! چه فایده‌ای دارد. اساسا" سرگرمی‌ترین کار برای عده‌ای ازین تیره، صحبت‌کردن روزمرّه درباره‌ی دیگران بود. همان عیب عمومی "غیبت" که در اخلاق و قرآن (حجرات / دوازده) از آن نهی و حتی خوردن گوشت همنوع (لَحمَ اَخیهِ مَیتاً) تعبیر گردیده است. آن تبار حتی بُت را هم در حجاز گول می‌زدند. مثلا" در کتاب "مِسیا" (سرگذشت حضرت بلال حبشی سلام الله علیه) اثر آقای مصطفی موسوی خوانده بودم که حضرت ابوطالب س می‌گفت در واقع سران مشرکانِ مکه، امر و نهی خود را از زبان بُت‌ها بر قوم حجاز تحمیل می‌کردند، به همین خاطر از نابودی بُتان در هراس افتادند.

خواستم بگویم ممکن است هر بار جریان جاهلی به دوره‌های بعدی هم دور زنَد و بُت (هیکل، شبَح، وثن، الهه)ی نوینی ساخته شود. باید مراقب بود عظمت و رحمت رَبّ را در هیچ بُت نکاست. مثلا" فکر می‌کنیم چند جمله از حضرت مسیح ع و حضرت محمد ص در بین جهانیان (با بیشترین گروِش به این دو دین) گردش دارد! اما در میان مردم انگلسیی‌زبان جهان، بیش از ۴۵۰ جمله از ویلیام شکسپیر (۱۶۱۶ - ۱۵۶۴) راه یافته است و نزدیک ۲۰۰۰ هزار عبارت (بلی، درست خوانده‌اید؛ دو هزار عبارت) و شعرِ وی را غالبا" در سخنانشان می‌آورند. این رقم را از روی هوا نگفتم، از سرِ سند نوشتم؛ از «کاغذ زر» کتابی مهم از دکتر غلامحسین یوسفی (۱۳۶۹ - ۱۳۰۶) که ۲۲ اسفند ۱۳۹۶ خواندمش. | ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۲ | دامنه.